Obsesif Kompulsif Bozukluk halk arasında “takıntı hastalığı” olarak bilinir. Hastalığın en belirgin özelliği bazı davranışların defalarca tekrarlanmasıdır. OKB hastalığı, kişilerde farklı şekilde ortaya çıkabilir. Bazı kişiler ütünün fişini çekip çekmediğini veya ocağın altını kapatıp kapatmadığını tekrar tekrar kontrol eder. Bazıları hastalık kapmaktan korkarak sürekli ellerini yıkar. Bazı kişiler ise mantıksız olduğunu bildiği halde sürekli olarak bir olayı veya herhangi bir fikri düşünür. Bu durumların ortak yanı kişinin elinde olmadan gerçekleşiyor olmasıdır ve kişiyi huzursuz eder.
Obsesif Kompulsif Bozukluk rahatsızlığı olan kişiler takıntılarını görmezden gelmeye çalışır. Takıntılarını durdurmayacaklarını fark ettiklerinde endişeleri daha da artar. Bu huzursuzluğu ortadan kaldırmak için de tekrar eden davranışlarda bulunurlar. Örneğin dışarı çıkar çıkmaz 4-5 kez eve dönerek kapının kilidini kontrol ederler. Bu durum kişinin zaman kaybına yol açar. Ayrıca gün içinde çok fazla yorulmasına sebep olur. Hem kendisi için hem de çevresindekiler için hayatı zorlaştırır.
Belirtileri Nelerdir?
Obsesif Kompulsif Bozukluğun belirtileri toplumsal, kültürel açıdan ve kişinin yaşam koşullarından dolayı farklılık gösterebilir. Sıkça görülen belirtiler şunlardır:
– Hata yapma korkusu
– Başkalarına zarar verme korkusu
– Her şeyden kuşku duyma
– Mikroptan ve kirlenmekten korkma
– Başkasının dokunduğu eşyalara dokunamama
– Tekrar tekrar el yıkama veya duş alma isteği
– Bir kelimeyi veya bir ifadeyi sürekli olarak tekrar etme
– Herhangi bir konuda rezil olmaktan korkma
– Yapılacak işleri belirli bir sıraya göre yapma
– Bazı şeyleri (elektrik, ütü, kilit, ocak vb.) tekrar tekrar kontrol etme
– Abartılı şekilde düzene ve simetriye düşkün olma
– Sürekli olarak mükemmelliyetçi olma isteği
– Giysileri sık sık değiştirme
– Değersiz eşyalar biriktirme
– Günahkar düşüncelerden korkma
Nedenleri Nelerdir?
Obsesif kompulsif bozukluğun nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Genel olarak çevresel ve biyolojik faktörler hastalığı tetikleyen nedenlerdendir. Çocukluk travmaları, aileden yakın birinin ölümü, taciz, aile içi şiddet, okul yaşamından problemler, psikolojisini olumsuz yönde etkileyen herhangi bir hastalık hastalığı önemli ölçüde etkileyen faktörlerdir
Nasıl Tedavi Edilir?
OKB hastalığının tedavi uygulanmadan, kendiliğinden iyileşme ihtimali oldukça düşüktür. Bu hastalık, kişinin yaşam kalitesinin düşmesine neden olabilecek bir hastalık olduğu için tedavi olmak amacıyla bir uzmana başvurulmalıdır. Ayrıca hastalığın uzun yıllar boyu gizli tutulması, kişinin tedavi olmayı uzun bir süre reddetmesi iyileşme sürecini uzatır.
Genel olarak hastaya ilaç tedavisi veya bilişsel tedavi yöntemi uygulanır. İki türlü yöntem ile de başarılı sonuçlar elde edilmektedir.
İlaç tedavisinde hastalar, uzman tarafından verilen belirli dozda ilaçları düzenli olarak kullanmalıdır. Bu ilaçlar serotonin üzerinde etkili olan ilaçlardır. Tedavinin iyi gelip gelmediğini anlamak için ilk bir iki ay beklenir. İlaçların tam etkisi 3-4 ay içerisinde ortaya çıkar ve gerekirse uzman tarafından ilaç dozunda değişiklik yapılarak tedaviye devam edilir. Ayrıca ilaçların uzun süre kullanımı hastalığın tekrarlanması önler.
Bilişsel tedavi yönteminde ise amaç hastanın korkularıyla yüzleşmesini sağlamaktır. Başvurulan uzman ile hasta, hastada zaman zaman meydana gelen yineleyici düşünce ve davranışları etkisiz hale getirmeye çalışır. Hastayı huzursuz eden düşüncelerin meydana getirdiği kaygılar yok edilir. Kaygıya sebep olan yineleyici düşünce ve davranışların gerçeklikten uzak olduğu anlatılarak hasta gerçek gibi algıladığı düşüncelerden uzaklaştırılmayı çalışılır. Bilişsel tedavi kimin bazen tek başına kimi zaman da ilaç tedavisi ile birlikte uygulanır. OKB hastalığının tedavi seçenekleri arasında en önemlisi olarak bilinir.
